UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Safranbolu'da yetiştirilen boya, kozmetik, ilaç ve gıda gibi birçok alanda kullanıldığı için "mucize bitki" olarak da adlandırılan safranın ekimi başladı. Her yıl ağustos ayında soğanı dikilen safran, ekim-kasım aylarında toplanıyor.
Ağırlığının 100 bin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilen ve 80 bin çiçekten sadece yarım kilogram üretilebilen safran, “dünyanın en pahalı baharatı” olarak biliniyor. Geçen yıl kilosu 350 bin TL’den alıcı bulan safranın, bu yıl 450 bin TL’den satılması bekleniyor.
Kaymakam Hayrettin Baskın: “Safran Üretimi Ülke Ekonomisine Katkı Sağlayacak”
Safranbolu Kaymakamı Hayrettin Baskın, Gayza Köyü’ndeki safran ekim alanını ziyaret ederek, projenin bölge ve ülke ekonomisine sağlayacağı katkılara değindi:
"Bugün oldukça güzel ve verimli olduğuna inandığım aynı zamanda ülkemizin aslında çokça ihtiyaç duyduğu, gerek ilçe ve il ekonomisinde, gerek bölge ekonomisinde, hatta biraz daha geniş ölçekte ve büyük ölçekte düşünüldüğünde ülke ekonomisinde ciddi manada katkıları olacak. Güzel bir bitkisel üretimin burada uygulandığına şahitlik etmek üzere toplanmış bulunuyoruz. Gayza köyümüzde 2021 yılından bu yana Batı Karadeniz Kalkınma Ajansımızın ve Safranbolu Sanayi Odası Başkanlığımızın ortaklığında, finansmanında bu müesseselerimizin üstlendiği öte yandan Karabük Valiliğimizin, Safranbolu Kaymakamlığımızın, il ve ilçe tarım ve orman müdürlüklerimizin de aynı zamanda projenin paydaşı olduğu projemizin üretim sürecine dair incelemelerde bulunduk. Gayza köyümüzün sınırları içerisinde yaklaşık 50 dekarlık alan içerisinde 15 dekarını safran çiçeğimizin, bitkimizin geri kalan yaklaşık 30 veya 35 dekarının da içerisinde lavanta çiçeğinin üretildiği bir alanın içerisinde incelemelerde bulunuyoruz.
Bu alan sadece herhangi bir bitkinin veya farklı muhtelif türdeki bitkilerin üretimine yönelik bir alanı oluşturmuyor; zamanda bir yönüyle ekotürizmin canlandırılması, öte yandan demonstrasyon alanı olması, öbür yandan da safran çiçeğinin veya buna benzer nitelik ayrıca lavanta gibi bitkilerin üretimine yönelik merak uyandıran bitkilerinin nasıl üretildiğine ilişkin oldukça yoğun bir turist akımına uğrayan beldemizdeki turistlerin de aynı zamanda bu alanda bilgilerinin arttırılması, bu alanda kendilerine bir görsel şölen sunulması adına da büyük bir önem taşıyor. Ben bu vesileyle bu projenin gerçekleşmesinde emeği geçen başta Kalkınma Ajansımız, Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odamız başta olmak üzere projenin özellikle uygulama aşamasında, tatbikat aşamasında ve izlenmesinde ve sonuçlandırılmasında çokça emeği geçen kıymetli tarım müdürümüze, il Tarım ve Orman Müdürlüğümüzün kıymetli personellerine çok çok teşekkür ediyorum. Oldukça önemli ve stratejik bir proje şüphesiz; ilçe olarak ismini bu bitkiden alan bir bitki türünün üretiminin genişletilerek üretiminin yaygınlaştırılıyor olması aynı zamanda geleceğe hitap edebilecek bir stratejik hamle olması açısından da büyük bir önem arz ediyor. Ben bu vesileyle özellikle bunun önemine dikkat çekerek bu ifadeyi kullanıyorum.
Dolayısıyla bu projemizin ve buna benzer diğer projelerimizin başta Safranbolu olmak üzere genel olarak ilimizde başta safran bitkisi olmak üzere diğer bitkilerin üretimine de bir teşvik ve bir vesile olmasını temenni ediyorum. Bir kez daha katkılarından, emeklerinden dolayı tüm kurumlarımıza, tüm ortak paydaş kurumlarımıza çok çok teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyorum."
Safranbolu TSO Başkan Altuntepe “Safranova ile Safranı Yeniden Kazandırıyoruz”
Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Altuntepe, projenin ilçedeki safran üretim sürecine ilişkin detayları aktardı:
"Safranın merkezi Safranbolu'da. Safranova'ya hoş geldiniz. Bugün burada 2025 yılının safranı için safran soğanlarının toprakta buluşturmak için bir araya geldik. Bulunduğumuz coğrafya, bulunduğumuz ilçe adını Safran'dan almış bir ilçedir. Zamanla bitmeye yüz tutmuş bir bitki olan safranı son 3-4 yıldır, hatta 5 yıldır yeniden ilçemize kazandırmaya çalışıyoruz ve tarım müdürlüğümüzün, Kaymakamlığımızın ve Valiliğimizin de destekleriyle belli bir yol katettik. Bugün de devam ediyoruz. Bizim safran ekipmanımız, yani 57 dekarlık alanda 15 dekarımız safran ekimi yapar. Geri kalan kısmı lavanta. Bugün diktiğimiz soğanla yaklaşık 1 ila 1,5 ton civarında; bir iki ton civarındaki toprağın altı geçen seneden bulunuyor. Bu sene muhtemelen beklentimiz yaklaşık 2 ila 2,5 kilo civarında olacak. Tabii öncelikle sadece üretim değil, buradaki hedefimiz; safranla ilgili Ar-Ge çalışmaları, eğitim çalışmaları, çiftçiye destek ve bu safran sahasını genişletmek."
Safranbolu TSO Meclis Başkanı Cengiz Ünal “Safranova Projesi Türkiye İçin Önemli Bir Destinasyon”
Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Cengiz Ünal, yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi;
"Türkiye'mize dünyanın destinasyon merkezi UNESCO kenti Safranova'dan sesleniyoruz. Burada safranın tohumlarının toprakla buluşmasıyla alakalı bir destinasyon yaptık. Buradaki maksat, safranın büyümesi, gelişmesi, yerel tohumların yetişmesi, halkımız ve çiftçilerimizle buluşmasıdır. Yaklaşık 5 yıl önce temelleri atılmış ve son 3 yılda hayata geçmiş çok önemli bir projedir. Safranova ismini Tarım İlçe Müdürlüğümüz ve ekibimizle koyduk. Başlangıcından bugüne kadar çıplak bir arazide iyi bir noktaya gelmiş olan projeyle beraberiz. Safranbolu için büyük bir kazanım; ürünlerin yetişmesi, safranın yetişmesi, lavantanın yetişmesi, bayan istihdam ve normal istihdam sağlaması, bütçemize katkı yapması açısından önemlidir. Dünyada soğan üzerine safran gibi benzer tarım ürünleri yetişen birçok örnek var, ama bir ticaret odasının ilçe bazında 50-60 dönüme sahip safran ve lavanta dikim atölyesi bulunmuyor. Biz bununla gurur duyuyoruz ve destek veren tüm kurum ve üyelerimize teşekkür ediyoruz."
İlçe Tarım Müdürü Mehmet Akgül “Safran Dikimi Geleneği Yaşatıyor”
Geçen yıl Safranbolu’da yaklaşık 45-50 kilogram safran hasadı gerçekleştirildiğini ifade eden Safranbolu İlçe Tarım Müdürü Mehmet Akgül, bu yılki rekolte beklentisinin dikim alanının büyüklüğüne göre netleşeceğini belirtti. Ayrıca Safranova projesi kapsamında safranların pazarlanmasına yönelik çalışmaların devam ettiğini ifade eden Akgül şunları ifade etti;
"Bugün burada bitkisel üretim faaliyetlerinden biri olan Safranbolu’muz için önemli bir bitkisel üretim faaliyeti olan safran dikimine başladık. Safran bizim için sadece sıradan bir bitki değil; yüzyıllardır ilçemize ismini veren ve geleneksel üretim yöntemleriyle korunmuş bir bitkidir. Her ne kadar safranı dikiyoruz desek de aslında geleneğimizi yerine getirdik. Safran dikimi bizim için bir gelenek diyelim artık. Orijinal Safranbolu safranını korumak adına projeyi 2021 yılında başlattık. Bugün de bir döngüyü tamamladık. Safran soğanları söküldü ve ikinci bir döngüye başlamak adına bugün soğanlarımızı toprakla buluşturduk. 15 dekar safranla başladık ve sökülen soğanları farklı üreticilere yönlendirdik. Dikim alanını genişletiyoruz. 2024’te yaklaşık 104 dekarlık bir alanda safran üretimimiz vardı. 2025 üretim sezonumuz henüz yeni başladı ve ay sonunda ikinci sezon tamamlandığında artışı göreceğiz.
Geçen yıl yaklaşık 45-50 kilogram Safranbolu safranı hasadımız oldu. Dikim alanının büyüklüğüne göre bu yılki beklenti ancak o zaman netleşecek. Safranın pazarlanması da büyük önem taşıyor. Bu proje kapsamında Safranbolu safranına marka değeri kazandırdık. Önceden küçük kavanozlarda satılan Safranbolu safranı artık kontrollü ambalajlarda tüketiciye sunuluyor. Bu da çok önemli bir gelişmedir. Bugün itibarıyla ortalama bir kilogram safranın satış fiyatı 450 bin TL civarında. Geçen yıl ise 350 bin TL idi. Yeni sezonda ekim alanı ve rekolteye göre fiyat netleşecektir."
