KARABÜK VALİLİĞİ TALİMATI İLE DSİ 23. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ KARABÜK ENERJİ A.Ş’NİN SAHİBİ OLDUĞU SUÇATI HES PROJESİYLE İLGİLİ BİR RAPOR HAZIRLADI.
KARABÜK NET HABER İŞTE BU RAPORU YAYINLIYOR.
Karabük Enerji A.Ş’nin proje sahibi olduğu Suçatı HES Projesinin, Karabük-Yenice Karayolunda çekmeye neden olduğu. Karabük-Zonguldak tren yolu tünelinde tehlikeye yol açtığı, projenin regülatör ünitesinin yıkılarak membada can kayıplı taşkınlara sebebiyet vereceği, Bolkuş Köyünün ve çevrede yer alan tren yolu hatlarının sel tehdidi altında olduğu, işin projelerinin onaysız hatta projelerinin olmadığı hiçbir izninin alınmadığı ve denetim yapılmadığı iddia edilmekteydi.
Karabük Valiliği kamuoyuna yansıyan tüm bu iddiaların araştırılması için Devlet Su İşleri (DSİ) 23. (Kastamonu) Bölge Müdürlüğünden Suçatı HES Projesinin incelenerek bir rapor hazırlanmasını istemişti.
Karabük Valiliğinin talimatı ile DSİ 23. Bölge Müdürlüğü raporunu hazırladı ve ilgili makama sundu. İşte DSİ 23. Bölge Müdürlüğünün Karabük Elektrik ve Enerji Üretim A.Ş’nin proje sahibi olduğu Suçatı HES Projesiyle ilgili raporu.
AÇIKLAMALAR:
Suçatı HES Projesi:
Suçatı HES Projesi Yenice Çayı üzerinde 199.27 m – 150.00 m kotları arasında 49.27 m brüt düşüye sahip. 43 MW kurulu gücünde, proje debisi 125 m3/s olan, yılda ortalama yaklaşık 110 GWh enerji üretmesi planlanan bir hidroelektrik santral projesidir. İki kademeli olarak projelendirilmiş tesis kapsamında 2 adet regülatör, 2 adet trafo 5.5 km üretim tüneli üniteleri yer almaktadır. Projenin yaklaşık yatırım bedeli 120 milyon Amerikan Dolarıdır.
Suçatı HES Projesi DSİ tarafından geliştirilmiş projelerinden olup: Batı Karadeniz Havzası İstikşaf Raporu – 1969 Filyos Akarsu Havzası Master Plan raporu – 1987 ve Filyos Havzası Taşkın Koruma Projesi Revize Master Plan Raporu 2001 ile Dsi literatüerine girmiştir.
Suçatı HES Projesi: 4628 sayılı kanunu kapsamında DSİ ve EIE tarafından geliştirilen ve Su Kullanım Hakkı Anlaşması yapmak üzere şirketler tarafından müracaat edilebilecek Hidroelektrik enerji projelerinin listesi olan Tablo- 2 Mayıs 2004’den itibaren yayınlanmaktadır.
Suçatı HES Projesini hayata geçirmek amacıyla Karabük Enerji Üretim A.Ş firması 3.36 krş/Wh katkı payı ödemeyi taahhüt ederek ihalesini almıştır. Suçatı HES Projesinin inşaatına 26.03.2001 tarihinde başlanılmış olup, tesisin 2014 yılı içerisinde işletmeye geçmesi öngörülmektedir. Projenin DSİ ile Su Kullanım Hakkı Anlaşması, EPDK ile lisansı anlaşması imzalanmıştır. Projenin:
EPDK Üretim Lisansı,
Su Kullanım Hakkı Anlaşması,
Çevresel Etki Değerlendirme (Çed) Belgesi,
Sulak Alan Faaliyet İzin Belgesi ,
İmar Plan Onay Belgesi ,
Orman İzin Belgesi,
Onaylı Regülatör 1. Kademe Kati Projeleri,
Devlet Karayolu İle Yapılmış Protokolü,
4628 sayılı kanun kapsamındaki HES Projeleri Kanunlar gereği olarak “Kamu Yararı Olan” projeler olup, inşaat Ruhsatından muaftırlar.
Görüleceği üzere firma yetkilileri almaları gereken her türlü izni ve onayı almış bulunmaktadırlar.
Suçatı HES Projesi inşaatı sürekli olarak Bölge Müdürlüğümüzce denetlenmekte, raporlanmakta ve talimatlandırılmaktadır. Firmaya yazılmış olan 05.10.2012 tarih ve 174702 sayılı yazımız ile 29.11.2012 tarih ve 577048 yazımızın ve birer kopyası ekte verilmiştir. Ayrıca; Yetki ve görevleri kapsamında ilgili her kurum tarafından da kendi mevzuatları kapsamında denetim altındadırlar.
Baraj, Hidroelektrik Santral (HES) gibi yüksek debili akarsular üzerinde inşa edilmesi zorunlu olan projeler çok özel ve kritik projeler olup kendilerine özgü inşaat teknikleri gerekmektedirler. Suçatı HES Projesinde de görevli teknik personeller ve yüklenici firmalar bu tür su yapılarında uzmanlaşmış, iş deneyimleri olan kişilerdir. Projenin inşaat işlerini almış olan Hitit İnşaat Madencilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve İksa Enerji Madencilik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Ve Tic. Ltd. Şti. bu tür projelerde iş deneyimleri ve iş bitirmeleri olan firmalardır. Söz konusu firmalar çalışmaları iş ve işçi güvenliğini ve iş bitirmeleri olan firmalardır. Söz konusu firmalar çalışmaları kapsamında iş ve işçi güvenliğini azami düzeyde tutmaktadırlar.
Aşağıda başlıklar halinde Hidroelektrik santraller konusunda genel bilgiler verilmiştir.
Hidroelektrik Santraller ve Çevre:
Enerjiye ihtiyaç varsa bu enerjinin üretilmesi, bu üretimin gerçekleştirilmesi içinde doğal olarak bu tesislerin yapılması gerekmektedir. Yapılacak her tesisin mutlaka çevreyle etkileşmesi söz konusudur. Hidroelektrik Santraller (baraj veya nehir HES) çevresine en az etki yapan enerji tesisleridir.
Çeşitli enerji kaynaklarının: yarattığı hava kirliliği, iklim tesiri, normal işletme, radyoaktivitesi, tabi görünüme zararı, pik ihtiyaç karşılama güvencesi ve riske karşı duyarlılıkları karşılaştırıldığında hidroelektrik santrallerin diğer santrallere nazaran en az risk ve olumsuz tesir oluşturmaktadır. Hidroelektrik Santraller: çevreyle uyumlu, temiz, yenilebilir, pik talepleri karşılayabilen, yüksek verimli (%90’ın üzerinde). Yakıt gideri olmayan, enerjide sigorta rolü üstlenen, uzun ömürlü (50 yıl ve üzeri) yatırımı geri ödeme süresi kısa (5-10 yıl) işetme gideri çok düşük (yaklaşık 0.2 cent /kWh) dışa bağımlı olmayan yerli bir kaynaktırlar. Türkiye’nin diğer enerji alternatifleri karşısında milli kaynak olan, suyu kullanan hidroelektrik santrallere öncelik vermesi ve teşvik etmesi için ekonomik, çevresel ve stratejik birçok sebep de vardır.
Aşağıda çeşitli tip enerji üretim tesislerinin çevresel etkileri ve risk durumları verilmiştir. Görüleceği üzere Hidroelektrik Santraller (baraj ve nehir HES ) çevresine en az etki yapan enerji üretim tesisleridir.
